تاریخچه برند کولکو؛ از صنعت چرم تا تولید کنسول های کلاسیک

برای افرادیکه در دهه 1980 متولد شده‌اند و یا از علاقمندان دنیای گیم هستند، نام «کولکو» خاطرات شگفت انگیزی از گذشته را زنده می‌کند. کنسول این شرکت که با نام «کولکو ویژن» ساخته شد، یکی از محصولات موفق و شناخته شده در بازار بود که بسیاری از مجموعه‌داران و علاقمندان دنیای کنسول‌های کلاسیک، از آن به عنوان محصولی موفق و نوآورانه یاد می‌کنند.

متاسفانه، همانند سایر شرکت‌های فعال در زمینه تولید کنسول بازی، کولکو نیز تمام تخم مرغ‌های خود را در یک سبد گذاشت و در سال 1983 شکست خورد. با وجود خارج شدن کولکو از دنیای گیم، این شرکت همچنان به دلیل عرضه رایانه خانگی که نقش کنسول را نیز بازی می‌کرد مورد ستایش قرار گرفت.

شروع کار کولکو

شاید تصور کنیم که کولکو تنها در زمینه ساخت و تولید کنسول‌های بازی فعالیت می‌کرد، اما این شرکت در سال 1932 با نام «portmanteau» و برای کمپانی چرم «Connecticut» تاسیس شد و در زمینه فروش چرم و ابزار تعمیر کفش به فروشگاه‌ها، فعالیت می‌کرد. با فرا رسیدن جنگ جهانی دوم، کولکو، تولید و عرضه چکمه‌های پلاستیکی را شروع کرد و تا سال 1939 سود هنگفتی را از آن خود کرد.

در سال 1945، کولکو حوزه فعالیت خود را از تولید چکمه و ابزار تعمیر چرم، به فروش ماشین آلات ساخت کفش، تجهیزات نظافت کلاه و پایه کفاشی تغییر داد. به لطف این پیشرفت، مدیران شرکت تصمیم گرفتند تا با تمام قوا وارد صنعت اسباب بازی شوند و از طریق فناوری جدید قالبگیری پلاستیک فشرده، محصولات خود را به شکل انبوه تولید کنند.

موفقیت عظیم کولکو در صنعت اسباب بازی موجب شد تا این کمپانی بخش چرم و ابزارآلات تعمیر چرم را به فروش برساند. این کمپانی در سال 1961 از «Connecticut Leather» به «Coleco Industries» تغییر نام داد.

در سال 1963، کولکو یکی از شرکت‌های سازنده استخر شنا با نام «Kestral Corporation» را خرید و به بزرگترین سازنده استخرهای زیرزمینی تبدیل شد. در ادامه تصاحب شرکت‌ها، کولکو شرکت «Play time Products» را در سال 1969 و شرکت «Eagle Toys» کشور کانادا را در سال 1968 تصاحب کرد و در سال 1969 صاحب 10 شرکت اسباب بازی سازی مختلف در جهان شد.

اولین نسل از کنسول های بازی

کولکو تلاش کرد تا وارد حوزه جدیدی از کسب و کار شود و شانس خود را برای ساخت و تولید ماشین‌های برفی در سال 1970 امتحان کرد، اما با شکست مواجه شد. با اینحال، مدیر عامل شرکت «Arnold Greenberg» در اواسط دهه 70 ادعا کرد که ساخت کنسول‌های بازی خانگی، فرصت سودمندی محسوب می‌شود.

در سال 1976، کولکو از اولین کنسول خود با نام «Coleco Telestar» رونمایی کرد که بر اساس کنسول موفق آتاری ساخته شده بود. کنسول‌های دستی آن زمان از سخت افزار مهمی بهره می‌بردند که عرضه آن برای شرکت‌های تولید کنسول، با کمبود مواجه شده بود.

همانطور که تقدیر مقدر کرده بود، کولکو اولین شرکتی محسوب می‌شد که سیلیکون را سفارش داد و تنها شرکتی بود که تمام محموله سفارش خود را تحویل گرفت. کنسول «تلستار» توانست به فروش نزدیک به 1 میلیون دستگاه برسد، اما همانند سایر تولید کنندگان کنسول‌های دستی، کولکو نیز در زمان کاهش تقاضا، بازار را با عرضه کنسول خود اشباع کرد و این وضعیت به نحوی به ضرر کمپانی تمام شد که  به دلیل ترک حوزه کنسول خانگی و تولید بیش از حد کنسول‌های دستی، در سال 1980 ادعای ورشکستگی کرد.

بیشتر بخوانید: نینتندو چگونه بازار صنعت گیم را تغییر داد؟

یکی از موفق‌ترین و اولین کنسول‌های دستی کولکو، «Electronic Quarterback» نام داشت که تنها به عنوان یک کنسول دستی شناخته نمی‌شد که حسی مرسوم را به گیمر منتقل کند، بلکه دستگاهی ترانزیستوری بود که نسخه تک نفره بازی فوتبال را با LED به نمایش می‌گذاشت. در ادامه، کولکو کنسول‌های دستی 2 نفره را در سری «Head to Head» تولید کرد که شامل بازی‌هایی مانند: فوتبال، بسکتبال، بیسبال و هاکی می‌شدند.

در این بازه از زمان، کولکو نسخه‌های ترانزیستوری بازی‌های «دانکی گونگ» و «پک من» را به همراه سایر بازی‌های آموزشی و در قالب کنسول آرکید عرضه کرد. اصلی‌ترین برنده کنسول‌های این کمپانی، مدل دستی «Mini arcade» بود که اولین بار در سال 1982 عرضه شد.

کنسول مینی آرکید «پک من» یکی از محصولات موفق این شرکت محسوب می‌شد که در سال اول، توانست به فروش بیش از 1.5 میلیون دستگاه دستیابد. مجموع فروش بازی‌هایی مانند: Galaxian، Donkey Kong و Frogger به رقم 1.5 میلیون دلار در سال اول رسید و کولکو را به فکر واداشت تا موضع خود را در بازار کنسول‌های آرکید ارزیابی کند.

کنسول کولکو ویژن و باندل دانکی کونگ

در اواخر سال 1982، کولکو باری دیگر و با ساخت کنسول کولکو ویژن، وارد بازار کنسول‌های خانگی شد. کولکو کنسولی را تولید کرد که هدفش گرفتن سهمی از آتاری 2600 و Intellivison بود که سال‌ها از آن لذت می‌بردند.

کولکو اولین شرکتی نبود که در این بخش از سرگرمی‌های ویدئویی شرکت می‌کرد، بلکه ویژن اولین محصول از این شرکت بود که با تصاحب بخشی از بازار، توانست به موفقیت برسد.

بعضی افراد بر این باور هستند که موفقیت چشمگیر کولکو، مدیون فروش کنسول‌های این شرکت با نسخه پورت شده دانکی کونگ بود که به همراه باندل به فروش می‌رسید. مدیرعامل نینتندو «Hiroshi Yamachi» حق انحصاری عرضه دانکی کونگ را به کولکو داد. اما چون قرار داد کولکو با نینتندو به شکل زبانی، نه کتبی بسته شده بود، آتاری اثری از دانکی کونگ را در رویداد CES 1982 عرضه کرد.

با فهمیدن این موضوع، یکی از اعضای کولکو برای یافتن حقیقت پیش دختر مدیر عامل نینتندو رفت که بیشتر به عنوان مترجم پدرش در نینتندو کار می‌کرد. پس از جمع‌آوری اطلاعات، کولکو تصمیم گرفت تا با امضای قرار دادی بین این شرکت و نینتندو، بازی‌های مورد انتظار و پرطرفدار را برای کنسول خود پورت کند.

سپس کولکو دست به کاری بی سابقه زد و تصمیم گرفت تا بازی‌های دانکی کونگ را با کنسول‌های خود همراه کند تا به فروش و سود قابل توجهی دستیابد. این نکته نیز حائز اهمیت است که پورت بازی‌های انحصاری نینتندو روی کنسول ویژن، کیفیتی بهتر نسبت به آتاری 2600 و Intellivision داشتند.

کنسول ویژن به همراه باندل دانکی کونگ، در آگوست سال 1982 به بازار عرضه شد و فروش آن موفقیت آمیز بود. این شرکت توانست تا کریسمس بیش از 500 هزار کنسول کولکو ویژن را به فروش برساند که این رقم فراتر از آتاری 5200 بود که در ماه نوامبر به بازار عرضه شده بود.

با افزایش سرعت فروش در اوایل سال 1983، تعداد کنسول‌های فروخته شده به رقم 1 میلیون دستگاه رسید و مسیر موفقیت را برای کولکو هموار کرد. اگرچه فروش کنسول ویژن به همراه باندل دانکی کونگ باعث شد تا علاقمندان این بازی از کنسول‌های آرکید فاصله بگیرند و دانکی کونگ را به خانه‌های خود بیاورند، اما موضوع اصلی که در داخل کنسول ویژن پنهان شده بود، سخت افزار و پردازنده‌ای بود که آن را نسبت به سایر کنسول‌های بازی متمایز می‌کند.

پردازنده ساخته شده برای کولکوویژن، «Zilog Z80» نام داشت که از رم 1000 کیلوبایتی و حافظه گرافیکی 16 هزار کیلوبایتی برای اجرای بازی‌ها بهره می‌برد. همانطور که گفته شد، سخت افزار کولکوویژن کیفیت بازی‌های پورت شده برای نینتندو را به درجه بی نقص رساند و عملکرد این کنسول حین اجرای بازی‌هایی مانند:Frogger و BurgerTime نیز عالی بود.

با راه رفتن کولکو روی پله‌های موفقیت، این شرکت به یکباره تصمیم گرفت تا 3 ابزار جانبی را با نام‌های «ماژول 1 تا 3» برای کولکو ویژن عرضه کند. ماژول اول کولکوویژن این امکان را برای گیمرها فراهم می‌کرد تا کارتیج آتاری 2600 را به کولکو ویژن متصل کنند و عناوین مورد علاقه خود را بازی کنند.

آتاری به سرعت از کولکو شکایت کرد و ادعا کرد که کولکو از پتنت سخت‌افزاری آتاری سو استفاده کرده است. کولکو نیز ثابت کرد که این ماژول با بخش‌های سخت افزاری آماده به مصرف ساخته شده و تنها ورودی ساعت، برق و خروجی ویدئویی را بدون پردازش یا ترجمه کارتریج‌های آتاری به ارمغان آورده است. در پی این موضوع، شرکت‌ها با کولکو بر سر اعطای مجوز پتنت‌های آتاری به توافق رسیدند. ماژول شماره 1 محصولی شگفت‌انگیز و تهدیدآمیز برای آتاری بود که می‌توانست از کارتریج‌های آتاری 2600 پشتیبانی کند و شما را از خرید این کنسول بی نیاز کند.

دومین دستگاه کولکو که با نام ماژول شماره 2 معرفی شد، مجموعه‌ای کاربردی برای بازی‌های شبیه ساز رانندگی بود که شامل: پدال، فرمان و ترمز می‌شد. برعکس مدل قبلی که به شکل مستقیم به کنسول متصل می‌شد، ماژول شماره 2 به شکل حیاتی، به کنترل نیاز داشت.

این ماژول به همراه بازی آرکید «توربو» عرضه شد که رابطه‌ی مطلوبی را بین ماژول و پدال برقرار نمی‌کرد و باعث شد تا کنترلرها به خوبی کار نکنند. در کنار بازی توربو، 4 عنوان دیگر نیز با نام‌های Bump and Jump، Destructor، Dukes of Hazzard و Fall Guy عرضه شدند، اما به دلیل محدودیت‌های ایجاد شده، ماژول شماره 2 نتوانست به اندازه کافی مورد توجه قرار بگیرد.

سومین و آخرین افزونه فیزیکی کولکوویژن، به عنوان رایانه خانگی و با نام «Adam Home Computer» شناخته می‌شد و کاربر می‌توانست کیبورد و ماوس خود را به آن متصل کند. کولکو کنسول بازیی را تولید کرده بود که با اتصال یک ماژول می‌توانست به رایانه‌ی شخصی تبدیل شود که دچار مشکلات نرم افزاری نیز بود.

بیشتر بخوانید: با بهترین کنسول های دستی دنیا آشنا شوید+ به همراه راهنمای خرید

با اینکه ماژول‌های ساخته شده برای این کنسول نوآورانه بودند، اما عواملی مانند: زمان بندی نامناسب برای عرضه ماژول‌ها، قیمت بالا و افزایش تعداد رایانه‌های شخصی در بازار موجب شدند تا فروش Adam، آنطور که باید و شاید پیشرفت نکند.

آدام در ماه آگوست به بازار عرضه شد و شرکت تولید کننده، فروش بیش از 500 هزار دستگاه تا پایان سال را در دستور کار خود قرار داد؛ اما به دلیل تاخیر، کمبود سخت‌افزار و نقد منفی نتوانست حتی به نیمی از تعداد پیشبینی شده برسد و با فروش کمتر از 100 هزار دستگاه، مهر شکست را روی ماژول‌های کولکو زد.

در مسیر پیشرفت کولکو، کنسول‌های آرکید با مشکل جدیدی مواجه شدند؛ رایانه‌های شخصی مقرون بصرفه می‌توانستند عملکردی مشابه با کنسول‌های آرکید و حتی خانگی داشته باشند و این دلیل باعث شد تا بازار کنسول‌های خانگی به شکل غیر منتظره‌ای در سال 1983 شاهد فروپاشی خود باشد.

در نهایت، کولکو 2 سال دیگر را نیز با مشکلات و اتفاقات منفی حول صنعت کنسول‌های بازی تحمل کرد و در سال 1985 از صنعت تجهیزات الکترونیکی جدا شد.

کولکو همچنان زنده است

با وجود ضررهای مالی کولکو، فعالیت این شرکت به هیچ عنوان به پایان نرسید و تصمیم گرفت تا با خارج شدن از بازار کنسول‌های بازی، دوباره به ساخت و عرضه اسباب بازی برگردد. کولکو اسباب بازی به نام «Cabbage Patch Kid» را روانه بازار کرد که مورد توجه مردم قرار گرفت و به سرعت، به یکی از اسباب بازی‌های کمیاب بازار تبدیل شد.

پس از کسب موفقیت در عرضه عروسک «Cabbage Patch Craze» کولکو به خرید شرکت‌هایی با نام Dynamics در سال 1983 و Selchow و Righter در سال 1986 ادامه داد. خرید این شرکت‌ها موجب شد تا کولکو حقوق تولید و عرضه بازی‌های برد گیم مانند: Aggravation، Perfection، Scrabble، Parchessi و Trivial Persuit را دریافت کند.

با وجود دریافت حقوق شرکت‌ها و بازی‌ها، Selchow عملکردی ناامید کننده را در جذب مخاطب، شهرت و فروش نشان داد و کولکو را با بازی‌های برد گیم فروخته نشده تنها گذاشت.

یکی از موفق‌ترین و آخرین محصولات کولکو که به بازار عرضه شد، عروسک شخصیت Alf بود که در سال 1996 به بازار عرضه شد. ساخت این عروسک به سبب سریال تلویزیونی با همین نام به نتیجه رسید و با ابراز علاقه کودکان، فروش این عروسک نیز افزایش یافت و کولکو عروسکی جدید که به نوار کاست مجهز شده بود را تولید کرد که درآمد قابل قبولی را برای کولکو کسب کرد.

متاسفانه، صنعت اسباب بازی و عروسک با رکود مواجه شد و وضعیت رو به افول عروسک‌های Cabbage Patch از اتفاقات اجتناب ناپذیری بود که کولکو را به خاک سیاه نشاند. در سال 1988 کولکو اعلام کرد که ورشکسته شده است.

کولکو برای پرداخت بدهی‌ها مجبور شد تا تمامی دارایی و تجهیزات خود را که در آمریکای شمالی مستقر بودند به فروش برساند. در ادامه، کولکو بخش استخرهای زیر زمینی را نیز به بخش ورزش‌ کشور کانادا فروخت. در پایان،  Hasbro که شرکت رسانه‌ای و تولید کننده اسباب‌بازی‌ آمریکایی از سال 1923 است، سایر بخش‌های کولکو را خرید و کولکو به شکل غیر قابل باوری تنها به یک نام تبدیل شد.

نام کولکو نیز در سال 2005 و توسط برندهای River West به کنسول Coleco Sonic بدل شد. سونیک، کنسول گیمینگ دستی سگا بود که به همراه 20 بازی به فروش می‌رسید.

در سال 2014، گروهی از سرمایه‌گذاران تصمیم گرفتند تا محصولاتی را تحت برند کولکو تولید کنند. آخرین اخبار مبنی بر فعالیت کولکو، تولید کارتیج‌های مخصوص برای بازی‌های ویدئویی بود که بعدا مشخص شد که این پروژه با نام Chamelon نیز پروژه اصلی نیست و تنها کارتیج Retro VGS است که نام برند آن را تغییر داده‌اند. در نهایت، عرضه این دستگاه نیز با نقد و انتقدات شدید مواجه شد و تاکنون کولکو اخباری مبنی بر تمرکز روی پروژه جدید منتشر نکرده است.

همانطور که مشخص شد، هولدینگ کولکو همچنان با همان نام باقی مانده است، اما از امپراطوری این کمپانی، جز نام اثری نمانده است.

بیشتر بخوانید: مقایسه کنسول های سونی و نینتندو؛ رقابت دوستان دشمن